Επίθεση στην κοινωνία πολιτών_Μέρος 2ο






Σε προηγούμενη ανάρτηση (http://viosimozefyri.blogspot.com/2019/03/blog-post.html) αναδείξαμε τις αντιφάσεις των "επιθέσεων" δημοτικής παράταξης σχετικά με τη συμμετοχή συνδημοτών της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών (σύλλογοι) στις αυτοδιοικητικές εκλογές του ερχόμενου Μαΐου. Η ενεργός συμμετοχή, πόσο μάλλον η συστηματική και με διακρίσεις και αναγνώριση, σε οργανωμένες και μη εκφάνσεις της κοινωνίας των πολιτών (όπως σύλλογοι, σωματεία, αθλητικές ομάδες, άτυπες συλλογικότητες και ομάδες, κοινωνικές πρωτοβουλίες), όχι μόνο αποτελεί υγιές φαινόμενο που εμπλουτίζει την ανάδυση στελεχών και στο τοπικό πολιτικό σύστημα αλλά πρέπει και να προωθείται ως «αντίδοτο» σε όλες εκείνες τις αντιλήψεις που προωθούν τους Δήμους ως «επιχειρήσεις» (Δήμοι –επιχειρηματίες) ή ως «κλειστά τεχνοκρατικά όργανα» (Δήμοι- ειδικού σκοπού) ή ως «κομματικά εξαρτήματα» (Δήμοι- παραρτήματα κομμάτων).

Ωστόσο, πέρα από το πρότυπο δημάρχου και δημαρχιακής διοίκησης που αποκαλύπτει η "επίθεση" εναντίον υποψηφιοτήτων από την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών, υπάρχει και μια πρόσθετη διάσταση που αφορά τη δραστηριότητα των Δήμων μετά τις εκλογές. Σύμφωνα πάλι με τα ευρήματα της μελέτης του Ν-Κ. Χλέπα (2005), οι δήμαρχοι της χώρας όταν ρωτιούνται να αξιολογήσουν το βαθμό επιρροής διαφόρων τοπικών δρώντων στις δραστηριότητες του δήμου μετά τις εκλογές, αναδεικνύουν τις οργανωμένες πρωτοβουλίες πολιτών για συγκεκριμένο θέμα ως τον τοπικό δρώντα με τον υψηλότερο βαθμό επιρροής (2,4 στην κλίμακα 0-4). Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο Χλέπας (2005, σ. 111), η οργανωτικά συγκροτημένη άσκηση πίεσης από τους πολίτες φαίνεται ότι είναι πολύ δύσκολο να αγνοηθεί από το δήμο. Κάπως έτσι δεν είναι τυχαίο ότι στο Δήμο Φυλής η μεγαλύτερη δημόσια αντιπαράθεση καθ΄όλη την περίοδο 2014-2019 δεν ήταν μεταξύ της πολιτικής διοίκησης του Δήμου και κάποιας άλλης παράταξης (εκλεγμένης ή μη) αλλά μεταξύ του Δημάρχου και του Δυτικού Μετώπου ( https://www.facebook.com/%CE%94%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%9C%CE%AD%CF%84%CF%89%CF%80%CE%BF-292531544468146/), δηλαδή  μιας οργανωμένης ομάδας πολιτών για το συντονισμό των δράσεων με σκοπό το οριστικό κλείσιμο της χωματερής του Δήμου Φυλής.

Το στοιχείο αυτό είναι δηλωτικό ότι η ουσιαστική παρέμβαση των πολιτών στα τοπικά δρώμενα όχι μόνο δεν είναι ανέφικτη αλλά καταγράφεται και ως πολύ σημαντική αρκεί να έχει τα στοιχεία της συστηματικής οργάνωσης και της προώθησης συγκεκριμένου θέματος. Ακολουθούν σε επιρροή, σύμφωνα με τους δημάρχους, οι διάφοροι τοπικοί ηγέτες (πχ., πολιτευτές, τοπικοί κομματικοί ηγέτες), η Εκκλησία, οι εθελοντικές οργανώσεις (δεν είναι τυχαίος ο διαγωνισμός για προσέλκυση υπ. δημοτικών συμβούλων αλλά και ποδηγέτηση των συλλόγων), οι τοπικοί βουλευτές ή συντοπίτες υπουργοί (δεν υπάρχουν ακόμα τέτοιοι στην περιοχή της Φυλής), οι δημοσιογράφοι, οι τοπικοί επιχειρηματίες και οι συνδικαλιστές ηγέτες.

Με δεδομένες τις ανοιχτές πληγές του Δήμου Φυλής και των αναμενόμενων εξελίξεων σε εξαιρετικά σημαντικά ζητήματα για την ποιότητα ζωής στην περιοχή τους επόμενους μήνες (χωματερή/ διαχείριση αποβλήτων, αναπτυξιακός προγραμματισμός, αρνητικές συνέπειες από την έλλειψη σχεδίου και υλοποίησης μέτρων κοινωνικής ένταξης), αναμένεται να ενταθούν οι "επιθέσεις" προς την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών, ιδιαίτερα όταν η τελευταία παραμένει ίσως ο μοναδικός δρων που αναδεικνύει κρίσιμα και ενοχλητικά ερωτήματα, διεκδικεί πρόσβαση σε δημόσια πληροφορία και λογοδοσία, ενώ δεν θέτει την όποια παρέμβασή της σε συγκυριακό πλαίσιο αλλά στηρίζει μια θεματική διαχρονικά και συστηματικά.



 

«Επίθεση» στην κοινωνία πολιτών του Δήμου Φυλής: Μια ακόμα αντίφαση δημοτικής παράταξης ή κάτι πιο σοβαρό;

Θα μπορούσε ο αναγνώστης να ξεπεράσει γρήγορα τα πρόσφατα γραφόμενα σε παραταξιακή εφημερίδα «περί νομιμότητας αλλά ανηθικότητας των μελών της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών που θέτουν υποψηφιότητα στις επερχόμενες εκλογές στην περιοχή μας εκμεταλλευόμενοι τη θέση τους σε συλλόγους και σωματεία», σκεφτόμενος απλά ότι η εν λόγω «επίθεση» εκφράζει ένα άγχος και μια αγωνία για την επιρροή της συγκεκριμένης παράταξης στην τοπική κοινωνία και δη την οργανωμένη.

Σε μια δεύτερη ανάγνωση, θα μπορούσε κανείς να αναρωτηθεί για την αντίφαση αυτών των τοποθετήσεων αφού στα μέχρι σήμερα εκδοθέντα φύλλα της συγκεκριμένης παραταξιακής εφημερίδας, υποψήφιοι δημοτικοί σύμβουλοι ή υποστηρικτές της παράταξης αυτής , εμφανίζονται με παρεμβάσεις τους   επικαλούμενοι την ιδιότητά τους ως πρόεδροι ή μέλη διαφόρων συλλόγων, όπως εξωραϊστικών, εθνικοτοπικών/πολιτιστικών κ.ά.!!!

Όμως το πλέον ανησυχητικό προκύπτει από μια τρίτη ανάγνωση, πιο σοβαρή και πιο υποψιασμένη για τα μηνύματα που εκπέμπουν τέτοιου είδους παρεμβάσεις.

Και αυτή η ανάγνωση προβληματίζεται για το πώς αντιλαμβάνονται οι υπ. Δήμαρχοι, υπ. δημοτικοί σύμβουλοι και γενικότερα οι ασχολούμενοι με την τοπική πολιτική  τη συμμετοχή των ενεργών πολιτών στα κοινά της περιοχής τους. Είναι γνωστό –θεωρητικά και εμπειρικά- ότι οι άνθρωποι δεν εισέρχονται ως «αλεξιπτωτιστές» στην πολιτική κονίστρα. Επίσης, δεν υπάρχει πολιτική παρθενογένεση. Προηγούνται διαδικασίες επιλογής στο πλαίσιο των οποίων οι μελλοντικοί δήμαρχοι και δημοτικοί σύμβουλοι «αναδύονται» μέσα από σύνθετες κοινωνικές και ευρύτερες πολιτικές διαδικασίες. Το ίδιο ισχύει και για τους βουλευτές και για όσους συμμετέχουν σε κυβερνήσεις (βλ. https://dimitrissotiropoulos.files.wordpress.com/2011/01/cf80cebfceb9cebfcf82-cebacf85ceb2ceb5cf81cebdceac.pdf). 

Η ειδοποιός διαφορά της τοπικής αυτοδιοίκησης σε σχέση με την πολιτική σε εθνική κλίμακα είναι ότι οι πολίτες των δήμων που έχουν ακόμα μια ανθρώπινη κλίμακα (και ο Δήμος Φυλής έχει ακόμα αυτά τα χαρακτηριστικά) μπορούν να γνωρίζουν προσωπικά τους υποψηφίους ή έστω να αντλούν πληροφορίες βιωματικού χαρακτήρα από φίλους και γνωστούς σχετικά με το χαρακτήρα, τα πιστεύω και τις αντιλήψεις του επίδοξου πολιτικού ηγέτη.  Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας που ενισχύει την τοπική εγγύτητα πολιτών και υπ. Δημάρχων και δημοτικών συμβούλων είναι ότι τα κόμματα, τα ΜΜΕ, τα ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα, οι συντεχνίες κ.ά., «υποχρεώνονται» να προσαρμόσουν τις επιλογές τους και την τακτική τους στις τοπικές ιδιαιτερότητες (βλ. Χλέπας, 2005, 35-36 & https://slideplayer.gr/slide/2701274).  

Η ενεργός συμμετοχή, πόσο μάλλον η συστηματική και με διακρίσεις και αναγνώριση, σε οργανωμένες και μη εκφάνσεις της κοινωνίας των πολιτών (όπως σύλλογοι, σωματεία, αθλητικές ομάδες, άτυπες συλλογικότητες και ομάδες, κοινωνικές πρωτοβουλίες), όχι μόνο αποτελεί υγιές φαινόμενο που εμπλουτίζει την ανάδυση στελεχών και στο τοπικό πολιτικό σύστημα αλλά πρέπει και να προωθείται ως «αντίδοτο» σε όλες εκείνες τις αντιλήψεις που προωθούν τους Δήμους ως «επιχειρήσεις» (Δήμοι –επιχειρηματίες) ή ως «κλειστά τεχνοκρατικά όργανα» (Δήμοι- ειδικού σκοπού) ή ως «κομματικά εξαρτήματα» (Δήμοι- παραρτήματα κομμάτων).  

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, φαίνεται να έχει εξαπλωθεί ένα «κίνημα» απαξίωσης των πολιτών και των συλλογικών κινητοποιήσεων, διαδικασιών και συμμετοχικών σχεδιασμών υπέρ της προτίμησης των επαγγελματιών πολιτικών, των επιχειρηματιών πολιτικών ή των τεχνοκρατών πολιτικών (όψεις ουσιαστικά του ίδιου φαινομένου υπονόμευσης της δημοκρατικής πολιτικής συμμετοχής). Θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον να μελετήσουμε αν ισχύει ακόμα για τους δημάρχους στην Ελλάδα το εύρημα συγκριτικής ευρωπαϊκής μελέτης της περιόδου σύμφωνα με το οποίο οι Έλληνες δήμαρχοι κατέγραφαν την περίοδο 2002-2004 το 6^ο υψηλότερο ποσοστό όσων είχαν προηγούμενη θητεία ως αιρετοί σε τυπικές ή άτυπες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών: 37,2% των δημάρχων στην Ελλάδα με υψηλότερο ποσοστό στην Ελβετία με 55,3% και χαμηλότερο στο Βέλγιο με 0,8% (βλ. Χλέπας, 2005, Πίνακας 6, σελ. 97 & https://slideplayer.gr/slide/2701274 ).

Ας ελπίσουμε ότι αυτή η «επίθεση» στην κοινωνία των πολιτών- για πρώτη φορά τουλάχιστον από το 2007 που παρακολουθώ συστηματικά τις εξελίξεις σε τοπικό πολιτικό επίπεδο της περιοχής μας καταγράφεται τόσο έντονο το φαινόμενο στην περιοχή μας με προσπάθεια υπονόμευσης ποικίλων πρωτοβουλιών των κατοίκων, όπως αυτή για το κλείσιμο της χωματερής και σωματειακών και συλλογικών οντοτήτων- δεν είναι προάγγελος μιας συστηματικής προσπάθειας απαξίωσης της τοπικής κοινωνίας των πολιτών και της δυναμικής της υπέρ ενός μοντέλου δημάρχου και δημοτικών συμβούλων που προσομοιάζει με διοικητικό συμβούλιο εταιρείας (πρόεδρος, διευθύνων σύμβουλος, μέλη) και όχι με συμβούλιο αιρετών ενός οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης. 

Νομίζω ότι το πρόσφατο ανώνυμο άρθρο παραταξιακής εφημερίδας αναδεικνύει ένα σημαντικό διακύβευμα των τοπικών εκλογών του Μαϊου στη Φυλή:

Με την κοινωνία λοιπόν ή με την επι-κοινωνία;  

Οι δημότες έχουμε τον τελευταίο και αποφασιστικό λόγο αλλά και την ευθύνη της επιλογής μας! Ας δούμε, ας ακούσουμε και ας αξιολογήσουμε προγράμματα, προτάσεις και σχέδια δράσης αλλά και τις διαδρομές των υποψηφίων σε όλα τα επίπεδα δημόσιας παρουσίας τους.